Çocuğum Üstün Zekâlı Mı?
Bireyin düşünme, akıl yürütme, analiz yapma, kavrama, yargılama, sonuç çıkarma ve edindiği bilgiyi kullanarak yeni bir şeyler üretme yeteneklerinin tümüne zeka denir. Üstün zeka ise, ortalamanın üstünde olma, genel zekâ alanlarında yaşıtlarından daha üstün performansa sahip olma durumudur. Yapılan araştırmalara göre üstün zekalı bireyler toplumun %10'nu oluştururlar.
Çocuğum Üstün Zekâlı Mı?
Bunu anlamak için öncelikle çocuğunuzu iyi gözlemlemelisiniz. Aşağıdaki belirtileri fark etmeniz durumunda bir uzmana danışabilirsiniz.
Üstün Zeka Belirtileri
· Erken yaşta kendiliğinden okumayı öğrenme (ortalama 2,5-3 yaşlarında)
· Aşırı merak ve çok soru sorma
· Aşırı yaratıcılık ve yüksek hayal gücü
· Soyut kavramlar hakkında düşünme
· Üstün motor becerilere sahip olma
· Geniş sözcük dağarcığı
· Az uyuma ihtiyacı ve yüksek düzeyde enerji
· Gelişmiş sözel becerilere sahip olma
· Mükemmel uzun süreli bellek
· Mizah yeteneği ve espri anlayışı
· İyi bir gözlemci olma ve çok ilginç fikirlere sahip olma
· Sanat, bilim, matematik, teknoloji ya da müzikte yüksek başarı
· Yaşıtlarına göre sosyal olaylara karşı daha fazla duyarlılık
· Adalet, eşitlik gibi konularda hassasiyet/haksızlığı kabullenememe
· Çeşitli ilgi alanlarına sahip olma
Üstün Zekalı Çocukların Ebeveynleri Ne Yapabilir?
ü Öncelikle ebeveynler çocuklarını gözlemleyerek durumu fark ettiklerinde çocuklarının bir ‘çocuk’ olduğunu akıllarından çıkartmamalıdır.
ü Çocukları ile ilgili gereksiz büyük beklentilere girmemelidir çünkü bu beklentiler çocukta kaygıya/öfkeye neden olabilir.
ü Ebeveynler, çocuklarının üstün yeteneklerini ve bilişsel kapasitelerini geliştirmek için okul dışı vakitlerde bilişsel/sosyal ve zihinsel yeterliliklerine uygun çeşitli aktiviteler ve zenginleştirilmiş etkinlikler düzenleyebilirler. Ayrıca çocukların sosyal gelişimleri için normal zekâya sahip olan yaşıtları ile oyun oynaması desteklenmelidir
ü Çocuklar üstün zekalarından dolayı özel imtiyazlara sahip olmamalıdır ve toplum kurallarına aykırı davranışlarına karşı hoşgörü gösterilmemeli, yaşına uygun sorumluluklar verilmelidir
ü Çocukların iletişim becerileri geliştirilmelidir
ü Çok meraklı olan bu çocukların soruları doyurucu bir şekilde yanıtlanmalı, onlara saygı duymalı ve desteklenmelidir.
ü Yaratıcılıklarını ve merak duygularını güçlendirecek ortamlar hazırlanmalıdır
ü Resim, müzik, spor, bilim gibi çocukların kendilerini yetiştirecekleri bir alana yönlendirilmelidir
ü Kitap okumaları, oyunlar ve farklı yöntemlerle hayal güçlerinin zenginleşmesine katkı sağlanmalıdır
ü Başarıları aşırıya kaçılmadan takdir edilmeli fakat her başarıya bir ödül verilerek çocuk şımartılmamalıdır.
ü Aynı zamanda ebeveynlerin üstün zekâlılık hakkında okuma ve araştırmalar yaparak kendilerini geliştirmeleri gerekmektedir.
ü Çocuğun öğretmeniyle iş birliği içinde olmalı ihtiyaç halinde bir uzmanla görüşerek destek almayı da unutulmamalıdır.
PSİKOLOG KONYA