Sağ köşede kendini kabul ettirmeye çalışan bir ergen sol köşede ise evdeki otoritesini kaybetmek istemeyen ebeveynler ve bitmek tükenmek bilmeyen çatışmalar… Bu senaryo çok tanıdık değil mi?
Çocuklar büyürken en çok zorlandığımız dönem ergenlik dönemidir. Bu dönemde çocuklar çok huysuz, çok inatçı ve çok içe kapanık olabilirler ve ebeveynler onlara ulaşmakta zorluk çekiyorlar.
Ergene nasıl ulaşabiliriz?
Çocuklar evimizin göz bebeğidir, her daim ebeveyn onu göz önünde tutar ve korur çocuk 11-12 yaşına geldiğinde bu koruma kalkanını yıkmak için çabalar çünkü büyüdüğünü bu yaşına kadar onu kollayan ailesine karşı gelerek kanıtlayabileceğine inanır. İlk olarak çocuğumuzun karşı gelme, kuralları bozma davranışlarını ‘doğal’ olarak kabul etmelisiniz. Ergenin yaptığı her alışılmışın dışındaki davranışını ‘sorun’ olarak kabul edersek tepkilerinizi kontrol edemezsiniz.
Ergenlik dönemi boyunca anne-baba birçok kural koyar ancak şunu hiç unutmayın ki ergeniniz bu kuralları yıkmaya yeminlidir. Her kurala uyan ergeniniz varsa bu alışılmışın dışındadır.
Kural koyarken
İstekleriniz ve ergenin özelliklerini göz önünde bulundurun. Kendi uymadığınız kurala ergenin uyması konusunda baskı yapmayın. Ergenle konuşarak onun kendi özelliklerine ve sınırlarına uygun (asla 10da uyumuyorsa 10 uyumak gibi bir kural olmaz) yapabilecekleri kurallar konmalı. Kuralların bazıları net ve kesin iken bazıları ruh haline- güne- sorumluluk sırasına göre esnetilmeli. Ergenin kendi yaşına özellerklerine göre kuralları güncelleyin.
Konuşurken
Anne ve babalar ergenleriyle arkadaş olmak istiyor, bana her şeyini anlatsın ona bir sırdaş olayım düşüncesiyle yola çıkıyorlar ancak ergen hayatına, fikirlerine dair şeyler anlatmaya başladıklarında hemen uyarı ve eleştiri diline geçiyor bu da çocukları aileyle paylaşımdan uzaklaştırıyor. Ergenin bir çok arkadaşı var, siz de onun arkadaşı olursanız ergenin ebeveyni kim olacak? Ergeninizle sağlıklı bir anne- baba- ergen iletişimi kurun ve 2. Sırada olduğunuzu hiç unutmayın.
Ergenle konuşurken fikirlerine değer verin, onu kendi kalıp yargılarınızdan arınık şekilde eleştiri ve yargılamadan kaçınarak dinleyin. Uçarı fikirleri olabilir, aşırı hayalleri, değişik inanışları olabilir; bırakın size bunu anlatsın, savunsun, ona sorular sorun ve onu anlamaya çalışın.
Ergenle iletişim kurarken başarılı olmanın sırrı, derin bir nefes almak, rahatlamak ve onların farklı bir evrenden gelmediğini unutmamak. Ergen, çok sayıda bedensel, duygusal ve sosyal değişimi aynı anda yaşayan çocuklardır. Ergenlik dönemince ebeveynler sabır ve sevgiyle iletişim kurmaya özen göstermelidirler.
Psikolojik Danışma Merkezi