FOBİ NEDİR?
Fobiler özgül fobi, sosyal fobi ve agorafobi olmak üzere 3 kategoride sınıflandırılmaktadır.
- Özgül fobiler; belli nesne ve durumlarla (örümcek, böcek, kelebek, köpek, sivri uçlu eşya, asansör, yüksek yer, karanlık yer vb.) karşılaşınca kayda değer düzeyde yaşanılan anormal korkudur. Kişi fobik nesne ile karşılaşmasa bile sözü geçtiğinde korku yasayabilir.
- Sosyal fobi; kişinin başkalarınca değerlendirileceği birden çok durumdan sürekli korkma; sosyal ortamlarda olumsuz değerlendirilip aşağılanacağı, utanç duyacağı ya da gülünç duruma düşecek biçimde davranacağından korkma durumudur. Sosyal fobisi olan bireyler kızarma, çarpıntı, terleme, titreme gibi fiziksel belirtiler gösterirler.
- Agorafobi; yalnız başına kalmaktan, yalnız sokağa çıkmaktan korkma ve kaçınma davranışıdır.
Fobiler Nasıl Ortaya Çıkarlar?
Özgül fobiler geçmişte onunla ilişkili, onu tetikleyen travmatik yasam olaylarıyla büyük oranda ilişkilidir. Birçoğu erken çocukluk döneminde başladığından fobik nesne ile ilk karşılaşma ani genellikle hatırlanmaz. Kişi fobik nesneyle karşılaşırlarsa yoğun bir endişe yasar ve bunun olmasını önlemek için 'kaçınma stratejileri' geliştirir. Bu stratejiler günlük hayatin büyük bölümünü o kadar kaplamaya baslar ki, kişinin hayati ciddi şekilde kısıtlanır. Gerçekten yasanmış olaylar fobinin oluşmasına sebebiyet verebilir. Örneğin uçağı düşme tehlikesi geçirmiş bir kişi, artık her uçak sözü geçtiğinde ya da gördüğünde korkusunu yasayabilir. Birinin travmatik bir olaya maruz kaldığını görmekte fobinin doğuşuna sebep olabilir. Örneğin çocukken bir yakınının asansörde kaldığını gören bir kişide asansör fobisi oluşabilir.
Sosyal fobi ise genellikle 13-19 yasları arasında çocukluk çağında başladığı görülmektedir. Stresli ve küçük düşürücü bir yaşantıdan sonra birden başlayabileceği gibi, zamanla da başlayabilir. Günlük hayati etkilemedeki derecesi kişinin yaşamındaki stres kaynaklarına ve gereksinimlerine göre dalgalanmalar gösterebilir.
Fobiler ile Nasıl Bas Edilir?
Fobi toplumda yaygın görülen bir bozukluktur. Bu kadar sik görülmesine karsın çok az kişi fobisinin tedavisi için arayışa girmektedir. Fobiler tedavi edilen bozukluklardır. Bu bozuklukların tedavisinde en yaygın kullanılan tedaviler bilişsel davranışçı terapidir. Psikoterapi seanslarında fobilerin tedavi edilme süreçlerinde kaygı derecelendirme, zihinden geçen düşünceleri yakalama ve kaydetme, maruz bırakma, düşünce hatalarını bulma ve düzeltme gibi teknikler kullanılabilmektedir.
-----------------------------------------------------
Adres: Ferit Paşa Mah. Nişantaş Sok. 18/A Selçuklu/KONYA
TEL: 0332 322 75 57 - 0544 943 42 00
-----------------------------------------------------