AGORAFOBİ NEDİR?

Agorafobi yani açıkalan korkusu bir kaygı türüdür. Kişi güvende hissettiği yer ya da alandan ayrılmaktan korkar ayrıldığında ise tedirgin olur. Genellikle alışveriş merkezi, okul, sokak, market, toplantı salonları gibi kalabalık olan ortamlarda bulunmaktan, orada vakit geçirmekten son drece rahatsız olunur ve bu tarz alanlarda kendilerini güvende hissetmezler. Bu alanlardan sürekli kaçmak istenir. Agorafobiye sahip olan bireyler kendi evlerinde veya odalarında kendilerini daha güvende, mutlu ve rahat hissederler.

Agorafobinin belirtileri nelerdir?

 Birinci ve en önemli belirtisi kaçılması zor veya mecburen bulunulan ortamlarda yaşanılan yoğun kaygı ve endişedir. Market ya da banka sırasında beklemek, okul,  toplu taşıma araçları gibi yerlerde bulunmak zorunda olmak, kalabalık restoran veya kafelerde ayarlanan randevular bu kaygı türüne sahip olan insanları bir çıkmaza sokar ve elbette hem bedensel hem de bilişsel bazı belirtilere neden olur bunlar;

·       Yüksek kalp atış hızı

·       Bir korku veya dehşet duygusu

·       Uyku bozukluğu, yorgunluk hissi

·       Konsantrasyon bozukluğu

·       Aşırı terleme

·       Ağız kuruluğu

·       Nefes almada zorluk

·       Göğüs ağrısı

·       Titreme

·       Mide bulantısı ve ishal

·       Mevcut durumdan kaçma dürtüsü

·       Baş dönmesi

·       Yutma güçlüğü

·       Bayılacağı hissine kapılmak

·       Ölüm korkusu şeklinde olabilir. 

Bunlarla beraber sosyal ve kalabalık ortamlardan geri çekilme, evden çıkmama, kendini eve kapatma, sosyal etkinlikleri reddetme gibi kaçınma davranışları oluşmaya başlamaktadır.

Bu belirtiler görülmeye başlandığı ve uzun süre devam ettiği zaman bir ruh sağlığı uzmanından destek alınabilir. Uzman bu süreçte BDT( Bilişsel Davranışçı Terapi), EMDR gibi profesyonel yöntemler kullanarak bu süreçte bu kaygıyla başa çıkma şekillerini çalışır. BDT yönteminde kaygıya neden olan durumlar incelendikten sonra maruz bırakma yöntemiyle bu kaygının üstesinden gelme hedeflenir. EMDR yönteminde ise bu kaygıya neden olabilecek olumsuz yaşantılar ve ya bu kaygının ve belirtilerinin ilk anına inilerek oraya karşı duyarsızlaşma yöntemi kullanılarak kaygıyla baş etme amaçlanmaktadır. Bunun yanında davranışçı teknikler kullanılarak kaygıya neden olan belirtilerle daha kolay baş etme yöntemleri geliştirilmektedir.

Psikolog Pakize Beyza ÖZPINAR