TRAVMA NEDİR?

Travma ani ve beklenmedik şekilde gelişen kişinin fiziksel ve duygusal açıdan sarsıtıcı, yoğun bir şekilde kaygı ve stres yaşamasına sebep olan psikolojik bir durumdur. Travma fiziksel ve psikolojik olarak ayrılır.

Fiziksel Travma bireyin bedenen de zarar gördüğü olaylardır. Bunlar trafik kazası, fiziksel saldırı yaşaması, aile içi şiddet, cinsel istismar, taciz, doğal afete maruz kalma, deprem, yangın ve ciddi boyutta hastalık yaşaması durumlarında ortaya çıkabilir.

Psikolojik Travma ise kişinin zihinsel ve duygusal sağlığını yoğun bir şekilde etkileyen durumlardır. Bunlar çocukluğunda bakım veren kişiler tarafından sevgi, beslenme gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmaması, çevresi tarafından sürekli duygusal olarak zarar görmesi, zorbalanması, sevgisizlik hissi, eleştirilmesi, ilgisizlik durumu, aile içerisinde şahit olduğu kavgalar ve aile içindeki stres yoğunluğu, ebeveynlerinin sürekli tartışma halinde olması, şiddete tanık olması gibi durumlardır.

Travma sonrasında kişinin yaşamında zorluklar oluşur. Uzun vadeli psikolojik etkilere maruz bırakabilir. Psikolojik etkileri ise travma sonrası stres bozukluğu, öfke patlamaları sürekli sinirlilik hali, anlama güçlüğü, öz saygısını kaybetme, utanç, depresyon, korkular, travmatikolaylarla ilgili kabuslar, hayal kırıklığı, uykusuzluk, çaresizlik, anksiyete, panik durumu, hayattan zevk alamama, ilgi kaybı, günlük işlerini aksatma, içi kapanma, insanlar olan iletişimini azaltma, sosyalleşmekten kaçınma, yetersizlik hissi, fiziksel ağrılar hissetme mide ağrısı, baş ağrısı gibi somatik belirti görülebilir. 

Ailesiyle arkadaşlarıyla güvendiği, sevdiği kişilerle iletişim kurmalı, destek almalıdır. Aynı travmayı aynı deneyimi yaşamış insanlarla iletişim kurmak iyi hissettirebilir. Yalnız hissetmez ve o kişiler başa çıkmanızda yol gösterebilir. Düzenli egzersiz fiziksel aktivite yürüyüş, spor, müzik dinlemek, resim yapmak, gibi sevdiğiniz aktiviteleri yapmak size iyi hissettirebilir, stresinizin azalmasında yardımcı olabilir. Düzenli uyku, sağlıklı ve dengeli beslenmek sağlığınızı daha olumlu bir hale getirebilir, fiziksel iyileşmenizde yaralı olacaktır. Zararlı maddelerden kaçınmalısınız. Alkol tütün gibi maddelerin sizi kısa bir süre rahatlatacağını düşünseniz de sizi daha kötü etkileyebilir, bağımlılık oluşturabilir

Travmayı atlatmak kişinin yaşamına kaldığı yerden devam edebilmesi zaman alabilir. Bunun için belirli profesyonel yöntemler vardır. 

Kullanılan yöntemler şunlardır: 

EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme): Kişinin yaşadığı travmayıtekrar işlemler. O ana tekrar tekrar gitmesini ister. Kişinin travma anında yaşayamadığı bedensel, görsel, duygusal anıları daha detaylı farkındalık oluşturarak görmesini sağlar. O duyguları tekrar yaşar ve zihninde belirginleşir. Travma anında bedensel rahatsızlık, bedenin gerilmesi olduğunda bu duygunun iyileşmesi içinde gevşeme teknikleriyle çalışılır. Terapi bittiğinde diğer seansta kişi aynı duyguları bitiremediğinde süreç tekrarlanır. Zamanla anıya dair olumsuzsuz duyguların körelleşmesini, duyarsızlaşmasını, duygusal olarak tepkinin bitmesini sağlar. Anıya dair olumlu duyguların oluşmasını sağlar.

BDT (Bilişsel Davranışçı Terapi)

Travma anında yaşadığınız endişe, kaygı gibi duyguları o an ki davranışlarınızı belirler. Stresle başa çıkmayı sağlar. Bireyin yaşadığı travmatik anılara karşı daha sağlıklı duygular geliştirmesini,  olumsuz duyguların tetiklenmemesini, bitirmesini sağlar. Kişinin davranış ve düşüncelerine yönelik çalışır. Düşünce değişirse duygular da değişir ve davranışa yansır. Kişi terapide öğrendiği kalıpları travma anında ya da travması tetiklendiğinde uygulamaya çalışır. Travma anında ise yaşadığı stresi, duygu halini ve fiziksel davranışların değişimini sağlar. Kişide kalıcı iyilik hali oluşturur. 

Travmanızı sağlıklı ve doğru bir şekilde atlatabilmek için profesyonel yardıma başvurabilirsiniz.