Duygusal Yeme: Neden Yeriz 

Hepimiz zaman zaman kendimizi stresli, üzgün, yalnız veya sıkılmış hissettiğimizde bu duygularla başa çıkmanın yollarını ararız. Bazılarımız için bu süreçte yiyecekler rahatlama kaynağı haline gelir. Ancak bu durum sürekli hale geldiğinde ve kendimizi olumsuz hissettiğimizde hemen yiyeceklere yöneldiğimizde, “duygusal yeme” olarak adlandırılan bir davranış kalıbı ortaya çıkar.

Duygusal Yeme Nedir?

Duygusal yeme, fiziksel açlıktan ziyade, duygusal ihtiyaçlardan kaynaklanan yemek yeme davranışını ifade eder. Bu, genellikle aniden ortaya çıkan ve kontrol edilmesi zor bir yeme dürtüsü ile karakterizedir. Fiziksel açlıkta, vücudumuzun belirli bir besine veya kaloriye ihtiyacı vardır. Ancak duygusal yemede, yiyecekler bir tür rahatlama veya ödül olarak kullanılır.

Duygusal Yemeyi Tetikleyen Duygular

Duygusal yemenin altında yatan birçok farklı duygu ve durum olabilir. En sık görülen tetikleyiciler şunlardır:

​•​Stres: Yoğun iş veya okul hayatı, sosyal ilişkilerde yaşanan zorluklar ve mali endişeler gibi stres faktörleri, duygusal yemeyi tetikleyebilir. Stres altında olduğumuzda vücudumuz, bizi rahatlatmak için serotonin gibi hormonları salgılamaya çalışır ve bu, tatlı veya karbonhidratlı yiyeceklere yönelmemize yol açabilir.

​•​Yalnızlık ve Sıkıntı: Sosyal bağlantıların zayıf olduğu dönemlerde veya yalnız hissettiğimizde, yiyecekler bir tür “arkadaş” gibi algılanabilir. Özellikle can sıkıntısı anlarında atıştırmalıklara yönelmek oldukça yaygındır.

​•​Olumsuz Duygular: Üzüntü, hayal kırıklığı, öfke gibi olumsuz duygular, insanların bu duygularla başa çıkmak için yiyecekleri kullanmasına neden olabilir. Yiyecekler geçici bir kaçış sağlar ve bu duyguların üstesinden gelindiği hissini verir.

Duygusal Yeme ve Fiziksel Açlık Arasındaki Farkı Nasıl Anlarız?

Duygusal yemeyi fiziksel açlıktan ayırt edebilmek önemlidir. İşte bazı ipuçları:

​•​Ani Başlangıç: Duygusal yeme dürtüsü genellikle aniden ortaya çıkar, fiziksel açlık ise daha yavaş gelişir.

​•​Belirli Gıdalara Yönelme: Duygusal yemede genellikle belirli türde yiyeceklere (çikolata, cips, dondurma gibi) ihtiyaç duyulur, fiziksel açlık ise her tür yiyecekle tatmin olabilir.

​•​Yeme Sırasında Suçluluk Hissi: Fiziksel açlık giderildiğinde doyma hissi gelir, ancak duygusal yemede kişi genellikle kendini durduramadan yediği için sonrasında suçluluk veya pişmanlık hisseder.

Duygusal yeme, aslında duygularımızı anlamaya ve onların bize ne söylediğini keşfetmeye yönelik bir fırsattır. Bu davranışın farkına varmak ve sağlıklı başa çıkma yolları geliştirmek, hem fiziksel hem de duygusal sağlığımızı iyileştirebilir. Unutmayın, yiyecekler geçici bir rahatlama sağlayabilir, ancak uzun vadeli iyilik hali için duygusal ihtiyaçlarımıza daha derinlemesine odaklanmamız gerekir.

Psikolog Pakize Beyza ÖZPINAR